Sinds 2020 zien we tot onze grote spijt hoe de economische situatie van onze partner Smart in Frankrijk ondermijnd wordt. Gezien de reële moeilijkheden waarmee het project vandaag te kampen heeft, is het belangrijk de huidige situatie uit te leggen en bepaalde zaken te verduidelijken.

Het partnerschap tussen Smart België en Smart Frankrijk ging iets meer dan 10 jaar geleden van start. Dankzij onder meer de financiële steun van België (goed voor ongeveer 14,2 miljoen euro) kon het project zich ontwikkelen tot een gemeenschap van 8.500 vennoten.

Gedurende een aantal jaren deelden onze coöperaties ook operationele middelen ten behoeve van een gemeenschappelijk project, terwijl ze altijd bestuurd werden door aparte, autonome juridische organen (Raden van bestuur verkozen door de algemene vergadering van vennoten). Dat betekent dat de strategische keuzes in Frankrijk en in België altijd door aparte Raden van bestuur genomen werden.

We hebben altijd geloofd en geloven samen nog steeds in de toekomst van het project in Frankrijk. Daarvan getuigen de gedeelde bestuursperiodes en de bedragen die de Belgische entiteiten elk jaar vrijgaven. Bovendien sloegen we aan weerszijden van de grens de handen in elkaar, zodat het Belgische verhaal zich elders kon herhalen.

Alleen besliste een Franse overheidsdienst daar eind 2020 anders over. In volle gezondheidscrisis nam de Franse tegenhanger van de RVA – Pôle Emploi – het oneerlijke besluit dat Smart geen voorstellingen meer mocht produceren. Resultaat: het project Smart Frankrijk verloor in één klap meer dan 45 % van de omzet. Zo’n schok kom je niet zomaar te boven.

Om aan die complexe situatie het hoofd te bieden, werkte het Franse directieteam (samen met zijn Raad van bestuur) in het 4e kwartaal 2021 een plan uit voor de voortzetting van de activiteiten, dat voor een deel financiële steun van de Belgische entiteit vereiste. De steun bestond uit financiële investeringen en werd in de maand oktober goedgekeurd door de Belgische Raden van bestuur (SmartCoop en de stichting). Sindsdien hebben de teams in Frankrijk onafgebroken doorgewerkt om de voorgestelde maatregelen toe te passen. Zoals in het voortzettingsplan werd voorzien, hadden ze geen andere keuze dan de onkosten drastisch te beperken, wat tot moeilijke beslissingen leidde. Sommige kantoren op het Franse grondgebied moesten de deuren sluiten en er werden onderhandelingen gestart over een plan tot behoud van de werkgelegenheid, dat op 7 april 2022 werd ondertekend.

Helaas bleef de economische situatie verslechteren en leidden nieuwe economische elementen ertoe dat SmartFr zich uiteindelijk in een situatie van een mogelijk tijdelijke staking van betaling bevond. Als gevolg nam de Franse handelsrechtbank op 28 februari het besluit om SmartFr in een gerechtelijk akkoord te plaatsen. De wettelijke maatregel moet ervoor zorgen dat de entiteit iets meer ademruimte krijgt om haar activiteiten in een beschermd kader te kunnen voortzetten.

Hoewel dit een beschermingsmechanisme is, kan niemand de toekomst van Smart Frankrijk voorspellen. We kunnen enkel ons engagement nakomen en hopen dat onze partner heelhuids uit deze storm komt in het belang van alle vennoten.

De situatie in Frankrijk weerspiegelt in geen geval de situatie van Smart in België. De Franse situatie is heel specifiek en werd nog complexer gemaakt omwille van wettelijke hindernissen die eigen zijn aan het land.

Voor de vennoten van Smart België zal de reorganisatie van de Smart-activiteiten in Frankrijk geen rechtstreekse impact hebben. De juridische entiteiten zijn immers autonoom en beschikken elk over een apart, soeverein bestuur in de vorm van een Raad van bestuur.

Wat de vennoten in Frankrijk betreft, verzekeren de Franse teams ons dat ze er, rekening houdend met de omstandigheden, alles aan doen om de kwaliteitsvolle dienstverlening te blijven garanderen.

Smart België betuigt uiteraard haar steun aan de hele gemeenschap van SmartFr.