De ontwikkeling van onze organisatie is sterk verbonden met een strijd voor de verbetering van de werkomstandigheden waarmee kunstenaars en de creatieve beroepen geconfronteerd worden. Ons strijdleuze heet solidariteit. Op basis van een mutualisering van de middelen brengen we competenties en kennis samen om nieuwe diensten te ontwikkelen, die tot een verdere betering van de werkomstandigheden van kunstenaars en creatieve professionals moeten leiden.

Echte realisaties

Sinds onze oprichting in 1998 hebben we geholpen bij de oprichting van het Nationaal Kunstenaarsplatform (NKP) dat op het terrein uitgroeide tot een bevoorrechte gesprekspartner tijdens de politieke debatten over de invoering van het kunstenaarsstatuut. Binnen dit platform nam Smart een speciale plaats in omdat we onder onze leden kunstenaars uit alle disciplines tellen. Iets dat ons een brede en globale ervaring verleent.

Uiteindelijk mondden al deze inspanningen uit in de programmawet van 24 december 2002. Deze wet voorziet dat kunstenaars onder het sociaal statuut van de loontrekkenden vallen, en dus toegang kregen tot de sociale zekerheid waaronder de werkloosheid. Dat was een revolutionaire stap voorwaarts voor scheppende en uitvoerende kunstenaars en de technici uit de kunstensector.

Een belangrijk strijdpunt in onze verdediging zijn zeker de auteursrechten geweest. Daarvoor sloegen we de handen in elkaar met verschillende auteursrechtenverenigingen, waaronder SABAM. Deze samenwerking leidde tot de wet van 2008 over het fiscale stelsel van de auteursrechten. Dankzij deze nieuwe wet worden auteursrechten en naburige rechten nu uniform belast tegen een aanslagvoet van 15% wat de juridische onzekerheid hierover eindelijk wegnam.

Werkloze creatieven: een specifiek strijdpunt

Een belangrijk actiepunt voor SMartBe is het verdedigen van het recht van kunstenaars op een werkloosheidsuitkering. Zo zijn we er in 2002 al in geslaagd om de invoering van een heel nadelige interpretatie van het werkloosheidsreglement te voorkomen. Wij waarschuwden de toenmalige voogdijminister die ervoor heeft gezorgd dat de RVA haar plan weer introk en net zoals daarvoor weer de speciale regels toepaste (de cachetregel die kunstenaars toegang geeft tot de werkloosheid en de voordeelregel voor het behoudt van de verworven rechten).

In oktober 2011 hing de RVA opnieuw – een heel strenge – interpretatie aan. Wederom legden we de verantwoordelijken tot op de allerhoogste niveaus het vuur aan de schenen. We schreven de RVA daarover aan en spraken onder meer met het kabinet van de minister van Werk.

Actief in en buiten België

Wij werken dag na dag heel hard om de creatieve en culturele sector als een volwaardige economische sector te laten erkennen. In onze postindustriële economie neemt het belang van deze sector bovendien hand over hand toe.

De internationale ontwikkeling is voor ons een prioritair aandachtspunt. In 2008 startten we met de oprichting van SMartFr dat na drie jaar al ongeveer 1500 kunstenaars-leden heeft. En op dit ogenblik werken we via SMartEu aan de oprichting van een Europees netwerk dat de arbeidsomstandigheden van kunstenaars in alle aangesloten landen moet helpen verbeteren, naast een vereenvoudiging van de internationale mobiliteit van de creatieve professionals.